σκληρό εξώφυλλο

Δωρεά από Φλωρίκα Π. Κυριακοπούλου

Στο βιβλίο της καθηγήτριας στην Ιστορία της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Μαρίας Βασιλάκη, δημοσιεύεται και σχολιάζεται το σύνολο των 452 σχεδίων εργασίας (17ος-20ός αι.), τα οποία συγκροτούν τον φάκελο Ανδρέα Ξυγγόπουλου του Μουσείου Μπενάκη.

Ο όρος «σχέδια εργασίας», που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το περιεχόμενο του φακέλου, δεν αναφέρεται σε ομοειδή, αλλά σε διαφορετικού τύπου σχέδια. Συγκεκριμένα, πρόκειται για διάτρητα και έκτυπα ανθίβολα, τα οποία είχαν δημιουργηθεί με μηχανική μέθοδο αναπαραγωγής, ζωγραφικά σχέδια, που είχαν γίνει με ελεύθερο χέρι και σκαριφήματα.

Κάποια από αυτά σχετίζονται με γνωστές εικόνες κυρίως Κρητικών αλλά και άλλων ζωγράφων, ενώ άλλα εικονογραφούν σκηνές από τον βίο αγίων και προέρχονται από βιογραφικές εικόνες πολύ σημαντικές για τη μελέτη του εικονογραφικού τους κύκλου, οι οποίες όμως δεν έχουν σωθεί.

Η παρούσα μελέτη εισχωρεί κάτω από τη ζωγραφική επιφάνεια των εικόνων και παρακολουθεί τα στάδια προετοιμασίας τους, σε μια προσπάθεια να κατανοήσει βαθύτερα τη διαδικασία παραγωγής τους.